Lider-Yönetici Farkı
Çoğunlukla yönetici ile lider birbirlerine paralel kavramlar olarak değerlendirilseler de aslında ikisinin de farklı olarak içerdikleri özellikler ve onlardan farklı yararlanma alanları bulunmaktadır. Buna göre yöneticiler, genellikle profesyonel ortamlarda (iş, okul vb.) bir unvana tabi olarak ortaya çıkarken, lider genellikle bir kişilik özelliğine atıf olarak ortaya çıkmakta ve bireyin kişilik özelliklerine göndermede bulunmaktadır. Buna göre yönetici ile lider, bulundukları ortam ve davranış türleri bazında birbirlerinden farklı olarak nitelendirilebileceklerdir. Genel hatlarıyla bakıldığı süre zarfında yönetici ile lider arasındaki farklılıkları şu şekilde sıralamak mümkündür (Aka, 2015, ss. 28-30):
● Yöneticiler çoğunlukla planlama ve bütçe ile ilgilenirken liderler gelecek vizyonuna sahiptir,
● Yöneticiler organizasyonun oluşumu ile ilgilenirken liderler onun idare edilmesi, geliştirilmesi ve teşvik edilmesi ile yakından ilgilenmektedirler,
● Yöneticiler ortaya çıkan sorunların çözümüne odaklanırken liderler bu sorunların bir dahaki süreçte yaşanmaması adına gereken tüm yönlendirmeleri ve teşviki gerçekleştirmektedirler,
● Yöneticiler genel olarak kurumun toplamıyla ilgilenmektedirler; liderler açısından da bu durum geçerli olmakla birlikte liderler çok daha fazla özele inebilmektedirler,
● Yöneticiler açısından sürecin işleyişi adına, gerekli görüldüğü takdirde şartların zorlanması makul görülmektedir; liderler açısından ise sürecin içerisinde mutlak olarak ikna ve çevreyi inandırma davranışı söz konusu olmaktadır,
● Yöneticiler için teşvik mekanizmasının temelinde ödüllendirme ya da cezalandırma gibi uygulamalar söz konusuyken, liderler açısından çok daha fazla maneviyat içerikli unsurlara yer verilmektedir,
● Yöneticilerin konumlarını koruma konusunda ciddi ölçekli bir endişesi söz konusu olabilmektedir ve bu vesile ile de rutin süreçleri yönetmeyi tercih etmektedirler; liderler için bireysel inisiyatif almak çok daha mantıklı olarak gözükmektedir,
● Yöneticilerin etrafında, karar alma sürecine dâhil olması mümkün kişi sayısı sınırlı olmaktadır; liderler için de bu durum geçerli olsa da liderler bu sayıyı arttırma konusunda isteklidirler,
● Yöneticiler olayların nasıl geliştiğine, liderler ise olayların içerisindeki insanların neler hissettiklerine ve sürecin buna bağlı olarak gelişip gelişmediğine bakmaktadırlar.
Bu görüntü itibari ile bakıldığında yönetici ile lider, bakış açısı olarak birbirlerinden birçok noktada ayrılmaktadırlar. Her ne kadar ikisi de ortak çıkarları düşünerek hareket eden karakterler olsalar da liderler için bunun pratikte etkin bir şekilde uygulanması daha makul ve daha açık olarak gözükmektedir. Buna göre lider, yöneticiye göre daha etkin, daha geniş çaplı düşünen ve daha fazla sorumluluk alma konusunda istekli olan bir bireyi ifade etmektedir. Yöneticilerin sadece bir konum itibari ile bulundukları noktayı işgal ettikleri düşünülecek olursa da yöneticilerin daha geçici liderlerin daha kalıcı olduğunu düşünmek mümkündür. Buna istinaden liderliğin daha arzulanan ve daha fazla, çevre tarafından kabul görecek bir rol olduğunu düşünmek mümkündür.
KAYNAKÇA
Aka, S., Lider ve Yöneticilerin Çalışanlar Tarafından Algılanan Liderlik ve Yöneticilik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin, 2015.
ICF Onaylı Sertifika programlarımız ile ilgili daha detaylı bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.