İş Yerinde İletişim Bariyerleri
Psikolojik Bariyerler
Psikolojik bariyerler, iletişimi gerçekleştirecek olan tarafların birbirleri ile karşılaşmalarından çok önceki bir süreçte ortaya çıkmakta, böylelikle de iletişimin taraflarının mental olarak yarattıkları çeşitli engelleri teşkil etmektedir. Başka bir ifadeyle psikolojik bariyerler, fiziksel bir iletişim kurma şansı elde edilmeden, tarafların çeşitli öngörüleri ya da ön yargıları neticesinde iletişimden kaçınmak adına ortaya çıkan bahaneleri ifade etmektedir. Konuya dair gerçekleştirilen bir araştırmada, katılımcıların sağlıklı bir iletişim adına yüz yüze kurulacak iletişimin önemine inandıklarını, tarafların birbirlerini tanımadan oluşturulan önyargıların iletişim konusunda engeller oluşturduğuna inandıklarını göstermiştir (Hughes vd., 2002, s. 87).
Konunun diğer bir boyutunda ise bireylerin fiziksel olarak bir araya gelerek iletişim kurmuş olsalar bile kendilerini ifade edebilme konusunda, daha önce zihinlerinde taşımış oldukları önyargıların birbirlerine eksik bilgi, veri ve fikir aktarımında bulunmalarına neden olmaktadır (Yıldız, 2013, s. 16).
Psikolojik bariyerler ile ortaya çıkan bireylerin kendi kendilerini kısıtlamaları durumu, birbirlerine ne denli yakın olmak ve samimi davranmak isteseler de önlerine ciddi bir set çekmekte ve özellikle iş dünyasında verimli ve koordineli çalışmalarına zarar vermektedir. Bu nedenle işletmeler çalışanlarının çeşitli organizasyonlar ile birlikte sürekli olarak birbirlerine yakınlaşmalarına özen göstermektedirler. Aksi halde söz konusu psikolojik bariyerlerin çalışanları birbirlerinden uzun süreliğine koparacağına ve verimsizliği tetikleyeceğine inanılmaktadır.
Fiziksel Bariyerler
Fiziksel bariyerlerin geneline bakıldığında, bireyler arasında sözlü olarak birbirlerini rahatsız edecek düzeyde bir eksik, başarısız ve ilişkilere zarar verecek iletişimin ortaya çıkışı ile var olduğunu söylemek mümkündür. Genel olarak karşılaşılan fiziksel bariyerleri şu şekilde sıralamak mümkündür (Yılmaz, 2011, s. 33):
• Karşılıklı olarak bireylerin birbirlerini alay ederek mahcup etmeleri ve birbirlerine hak etmedikleri sıfat ya da lakapları yakıştırmaları,
• Karşılıklı olarak bireylerin mesnetsiz olarak birbirlerini yargılamaları, eleştirmeleri ve haksız yere yargılayarak hiç işlemedikleri bir suçla itham etmeleri,
• Karşılıklı olarak bireylerin uyarı niteliği taşıyor gibi gözükse de tehdit etmeleri ve belirli bir yönde hareket etmeleri konusunda yönlendirmeleri,
• Karşılıklı olarak bireylerin, ellerinde böyle bir unvan yokken birbirlerine lider tavırlarında davranmaları ve baskı kurmaya çalışmaları,
• Karşılıklı olarak bireylerin, birbirlerine fikirlerine beyan etme haklarının olduğunun göz ardı edilerek iletişim kurulmaya çalışılması,
• Karşılıklı olarak bireylerin, söz konusu iletişim süreçlerinde son derece agresif fiziksel hareketler gerçekleştirerek birbirlerini sözlü ve fiziksel olarak tahrik etmeleri.
KAYNAKÇA
Hughes, S. C. et al. (2002). Overcoming Social and Psychological Barriers to Effective On-line Collaboration, Educational Technology & Society, 5(1), 86-92.
Yıldız, H. (2013). Demokles’in Kılıcından Tsunamiye: Yaratıcı-Yıkıcı E-Öğrenme Platformları, TMMOB Emo Ankara Şubesi Haber Bülteni, (1), 14-19.
Yılmaz, Ö. (2011). Kapsayıcı, Önyargısız Eğitim İçin Liderler: Öğretmen ve Gençlik Çalışanları için Barış Eğitimi Rehberi. Lefkoşa: Kadından Yaşama Destek Derneği Yayını.
ICF Onaylı Sertifika programlarımız ile ilgili daha detaylı bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.