Mobbing Davranışının Nedenleri, Yarattığı Engeller ve Karşı Önlemler – I
Mobbing davranışı genel olarak bireysel temelli değerlendirilmektedir. Fakat sürecin işleyişine bakıldığında aslında sorunun ortaya çıkışında, örgütsel yapılar içerisindeki sorunların çok daha fazla olumsuz etkisinin bulunduğu görülmektedir. Bu nedenle de mobbing davranışının nedenleri araştırılırken mutlak olarak örgütsel temele dayanan nedenlerin değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenleri aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür (Hilal vd., 2015, s. 29):
• İşletmeler dahilindeki küçülme ya da yeniden yapılanma faaliyetleri,
• İşletme içerisindeki ve sektörel anlamdaki aşırı rekabetçi bir ortam,
• İşletme çıkarlarının çok fazla ön planda tutulması sonucunda iş verimliliğinin arttırılmasına dair baskı,
• Çalışanların kendi aralarında olduğu kadar yönetim ile çalışanlar arasındaki yetersiz iletişim,
• Gerek çalışanlar gerekse de yöneticiler için söz konusu olan eğitim eksikliği,
• Çoğunlukla yöneticilerin yaklaşımlarından kaynaklı olarak ortaya çıkan aşırı disiplin getirme anlayışı,
• İşin ve işi yönetenlerin etkisi ile ortaya çıkan yoğun işyeri stresi,
• İşletme içerisindeki yönetim anlayışı içerisinde saydamlığın olmayışı,
• İşletme yönetiminin kötü şekilde kurgulanması ve pratiğe aktarılması,
• İşletme içerisindeki ekip çalışmasının yetersizliği.
İş ortamında mobbing, ciddi ölçekli bir çalışma engeli yaratmaktadır. Çünkü mobbing ile birlikte bir tarafın diğerine sistematik saldırıları, sürecin işleyişi açısından da bir saldırıdır. Bu saldırıların neticesinde sistem işlemez hale geleceği gibi çalışanların sisteme karşıtlıkları da artacaktır. Söz konusu karşıtlık bir savaşa dönüşmek sureti ile işten önce bireylerin karşılıklı olarak çatışmalarının bir tarafın lehine dönüşmesi adına söz konusu olan kısır bir mücadele söz konusu olmaktadır. bu mücadele neticesinde bir taraf psikolojik olarak başarı kazanmış gibi olsa da bu başarı kısmi bir etki yaratmakta, örgütün geri kalanı için kalıcı iş ve işleyiş sorunları yaratmaktadır (Demir ve Çavuş, 2009, s. 15-16).
Öte yandan mobbing açısından belki de en fazla dikkati çeken unsur, bireylerin süreci değerlendirme şekilleri ve uygulamaları ciddi etki yaratmaktadır. Öncelikli olarak bireysel davranışların önemi ön plana çıkmaktadır. Mobbing davranışını gerçekleştiren bireylerin kişilik yapıları ve psikolojilerindeki genel durum mobbing mağdurlarının üzerinde kalıcı etkiler ve izler bırakmaktadır. Yine aynı şekilde, mobbing mağdurlarının daha sönük ve daha sessiz bir tutum ile davranış sergilemeleri mobbing davranışının kalıcı etkilerini arttırmaktadır. Aynı zamanda mobbing davranışını gerçekleştiren bireylerin örgüt içerisinde ön plana çıkma isteği, kişisel çıkarları göz etmeleri, bireye karşı şahsi düşmanlık, duygusal zekâ ve etik eksikliği, değer yapılarından kaynaklanan sorunlar da mobbing davranışının ortaya çıkmasına neden olan bireysel faktörler arasındadır (Çobanoğlu, 2005, s. 33).
KAYNAKÇA
Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing, İstanbul: TİMAŞ Yayınları.
Demir, Y. ve Çavuş, M. F. (2009). Mobbing’in Kişisel ve Örgütsel Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(1), 13-23.
Hilal, Ö. vd. (2015). Mobbing (Psikolojik Yıldırma), Örgüt Üzerindeki Etkileri ve Çözüm Önerileri. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2(1), 27-33.
ICF Onaylı Sertifika programlarımız ile ilgili daha detaylı bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.