Organizasyonlar pandemi ve post pandemi sürecinde, maliyet düşürme programları, dönüşüm, dijital işyeri girişimleri ve yeni çalışanların uzaktan işe alınması, uzaktan çalışma sistemi gibi bazı yeni gelişmeler ve dönüşümlerle karşı karşıya kaldılar. Bu nedenle organizasyonlar bu yeni normallere uyum sağlamak, değişmek ve hızlanmak için esneklik yaratmak ve çevresel değişimlerle organizasyonel sistemlerin uyumunu sağlamak zorunda hissediyor.
Karmaşık, küreselleşmiş ve teknolojik olarak rekabetçi iş ortamında değişen öncelikleri daha iyi yönetebilmeyi ve üretkenliği ve yeniliği iyileştirmeyi amaçlayan kuruluşlar giderek daha çevik olmaya çalışıyor.
Pandemi sonrası birçok organizasyon, operasyonel mükemmelliği güçlendirmek için gerçekten ölçeklenebilir, çevik bir işletim modeli benimseme çabalarını yoğunlaştırmayı planlıyor. Bununla birlikte, çevik olmak bir günde yapılan bir çaba değil; cesaret, enerji ve bağlılık gerektiren, süreklilik arz eden bir yolculuktur. Bir organizasyonda çevikliğin kilidini açmak ve teşvik etmek için ise çevik bir koç kritik bir rol oynar.
Çevik koçluk nedir? Çevik koç kimdir?
Çevik bir koç, mentorluk rolünü benimseyen deneyimli bir profesyoneldir. Önceki deneyimlerinden yeni bakış açıları, olasılıklar ve içgörüler sunarak bilgi paylaşımı yoluyla ekibi geliştirirler. Çevik ekipler geliştirerek ve değişimi kucaklayan bir organizasyon kültürünü destekleyerek çevik koç, uzun vadeli çevik başarının yolunu açmaya yardımcı olur.
Çevik koç, bir ekip, bir organizasyon veya şirket içinde çevik süreçleri oluşturmaktan ve geliştirmekten sorumlu kişidir. Çevik koç, kuruluşların çevik metodoloji ve anlayış uygulamalarına ve geliştirmelerine yardımcı olur. Çevik ekiplerin ise daha performanslı olmaları için destek sağlar.
Çevik ekiplere, çevik düşünce ve uygulamaları etkinleştirerek onlardan en iyiyi sergilemek için bir katalizör olarak hizmet eder. Ekiplere süreci öğreterek, kolaylaştırarak, mentorluk yaparak ve koçluk yaparak çeviklik kültürünü besler. Bu anlamda çevik koç, kuruluştaki tüm seviyelere odaklanarak ve zorlukların üstesinden gelmelerini sağlayarak değişimi kolaylaştıran bir değişim ajanıdır.
İşbirliği yapan, şeffaflık yaratan ve hem kalite hem de sonuç açısından öngörülebilir harika ekipler oluşturmaya çalışır. Büyümeyi teşvik etmek için hedefler belirleyerek takımlara öğrenmeleri boyunca rehberlik eder. Çevik koç, organizasyon içinden bir çalışan olabilir veya harici bir danışman biçiminde çalışabilir. Koçluk ve mentorluk konusunda yetkindir ve insanlara karşılaştıkları zorluklar için doğru çözümleri bulmaları için rehberlik sunabilir ve yardım edebilir.
Çevik bir koç, organizasyonların çevresel gelişmelere ve değişikliklere uyum sağlayabilmesi için sorunsuz bir şekilde çevik bir modele geçişini sağlar. Ekiplere, çevikliğe geçişi etkilemek için ilgili araçlar, teknikler, eğitim ve bilgi sağlayarak organizasyonun tüm süreçlerinde çevik tabanlı bir yaklaşım uygulamasını sağlar. Çevik bir koç, bu geçişi etkileyebilir çünkü çevik koç, sadece çevik yaklaşımlarda uzman değil, aynı zamanda mentorluk ve eğitim becerileri gibi diğer temel becerilerde de uzmandır. Çevik koçun farklı rolleri ve sorumlulukları, organizasyonu kendi kendine öğrenen ve sürekli gelişen bir organizasyona dönüştürmek gibi bir nihai hedefie sahiptir.
Çevik bir koç, ekiplerin ve bireylerin çalışmalarında çevik uygulamaları ve yöntemleri benimsemelerine yardımcı olur. Çevik bir koçun amacı, bir ekibi daha verimli, şeffaf ve uyumlu hale getirmek ve daha iyi sonuçlar, çözümler ve ürünler/hizmetler sağlamaktır. Bu, belirli bir yöntemi diğerlerinden daha fazla kullanmakla ilgili değil, insanları iş zorluklarından daha akıllı, daha hızlı ve daha az riskle üstesinden gelebilmeleri için güçlendirmekle ilgilidir.
Çevik koçlar, geliştirme ekiplerini, ürün sahiplerini, yöneticileri çevik metodoloji konusunda eğitmeye yardımcı olur ve organizasyon için etkili sonuçlar sağlamak için çevik ekiplerin gelişimini denetler. Ekiplere uygulama süreci boyunca rehberlik etmekten sorumludur ve çalışanları ve liderliği çevik yöntemi benimsemeye teşvik etmekle görevlidir. Çevik koçun amacı, çevik ekipleri tam potansiyeliyle kullanabilmeleri için çevik ekipleri uygun bilgi, araçlar ve eğitimle donatmaktır. Çevik koçlar sadece çevik bir ekibi organize etmekten sorumlu değildir; ayrıca organizasyonun çevikliği bir kültür değişimi olarak benimsemesine yardımcı olurlar. Metodolojiyi düzgün bir şekilde uygulamak için, bir çevik koçun çalışanların ve kilit paydaşların katılımını teşvik etmesi gerekir.
Çevik koçun sorumlulukları nelerdir?
Çevikliği anlamak kolaydır, ancak ustalaşmak zordur. Bu da birçok liderin geçiş yaparken sorunlarla karşılaşmasına neden olabilir. Bu sorunların çoğu, çevik anlayışını bir ekip, departman veya tüm şirket içinde uygulamanın ne kadar kolay olduğuna dair gerçekçi olmayan beklentilerden kaynaklanır. Çevik anlayışın çekiciliği çok büyüktür çünkü görünüşte uygulanması kolay bir çözüm sunar. Bununla birlikte, her organizasyonun niteliğine haiz her bir durum farklıdır ve birçok proje yöneticisi, kendilerini tüm doğru çevik süreçleri uyguladıkları halde, yine de bir şeylerin tam olarak doğru olmadığı hissine kapılabilir.
Diğer yandan, bazen çevik anlayış bir iş biriminde çalışıyor, ancak diğerinde çalışmıyor gibi görünebilir Çevik bir koçun takım için değerli bir katkı olduğu durum tam olarak budur. Çevik koç, çevik anlayışın beklenen sonuçları vermemesinin nedenlerini ve durumu düzeltmek için hangi adımların atılması gerektiğini bulmak konusunda uzmandır.
Çevik koçlar, kurumsal ekipleri çevik metodoloji konusunda eğitmeye yardımcı olur ve kuruluş için etkili sonuçlar sağlamak için çevik ekiplerin gelişimini denetler. Uygulama süreci boyunca ekiplere rehberlik etmekten sorumludurlar ve çalışanları ve liderliği çevik yöntemi benimsemeye teşvik etmekle görevlidirler. Çevik koçun nihai hedefi, çevik ekipleri doğru bilgi, araçlar ve eğitimle donatmaktır, böylece çevikliği tam potansiyeliyle kullanabilmeleri sağlanır.
Bir organizasyonda çevik koçun en temel rolü, çevik anlayışın ekip içinde çalışmasını sağlamaktır. Çevik bir koç, bu anlayışı ekipler düzeyinde ve organizasyon genelinde yaymakla ilgilenir. Bu bağlamda iyi bir çevik koç, bir organizasyonel yapıyı değiştirmek için ekiplerle ve yönetimle nasıl çalışacağını bilir. Yöneticiler ve yönetim, güçlerine ve kontrollerine temelden meydan okuduğu için genellikle çevikliğe sessizce dirençlidir. Koç, geleceği görmek ve yolculuk boyunca sabırlı olmak ve uygulamayı sağlamak için yönetimle birlikte çalışır. Koç ayrıca ekiple birlikte çalışarak kendi kendini yöneten ve hesap verebilir hale gelmelerine yardımcı olur. Bunlar büyük değişikliklerdir.
Çevik bir koç, esasında bireylere veya takımlara yardım etmez. Bunun yerine, çevik süreçlerin kurulduğundan ve uygulandığından emin olurlar. Çünkü çevik uygulamaların temel amacı bir organizasyonu bir bütün olarak geliştirmektir. İşte çevik koçun esas olarak sağlamaya çalıştığı budur. Ayrıca çevik bir koç, bilgi ve uzmanlıklarını kullanarak işletmelere danışmanlık yapmaktan sorumludur. Çevik koç, bilgileri karmaşık olsa bile anlaşılması kolay bir şekilde iletecektir. Her seviyedeki çalışanlarla çalışacakları için, her departmana bağlam sağlamaktan sorumludurlar. Organizasyon içerisinde çevik yöntemleri benimsemeye karşı herhangi bir direnç varsa, bir çevik koçun güven inşa etmesi, bu ilişkileri güçlendirmesi ve motive ederek sürece herkesin katılımını sağlaması gerekecektir.
Çevik koçlar, ekipleri çevik metodoloji konusunda eğitmeye yardımcı olur ve organizasyon için etkili sonuçlar sağlamak için çevik ekiplerin gelişimini destekler ve denetlerler. Ekiplere uygulama süreci boyunca rehberlik etmekten sorumludurlar ve çalışanları ve liderliği çevik yöntemi benimsemeye teşvik etmekle görevlidirler. Çevik koçun nihai hedefi, çevik takımları doğru bilgi, araçlar ve eğitimle donatmaktır, böylece çevikliği tam potansiyeliyle kullanabilmeleri sağlanır. Çevik koçlar sadece çevik bir ekibi organize etmekten sorumlu değildir; ayrıca organizasyonun çevikliği bir kültür değişimi olarak benimsemesine yardımcı olurlar.
Çevik bir koçun tipik sorumlulukları şunlardır:
- Çevik ekipleri veya departmanları, ağırlıklı olarak çevik olmayan bir şirketin, organizasyonun veya ekibin daha geniş süreçlerine ve uygulamalarına entegre etmek.
- Çevik en iyi uygulamaların farklı ekipler arasında yaygınlaşmasını teşvik etmek.
- Çevik ekip kolaylaştırıcılarının mentorluğu ve koçluğunu yapmak.
- Disiplini korumak – standartları yüksek tutmak.
- Sürekli iyileştirmeye odaklanmak.
- Algılanan kontrol azalması nedeniyle üst yönetimin direncinin üstesinden gelmek.
- Çevik anlayışa geçişle ilgili sorunları tespit etmek ve üstesinden gelmek.
- Çevik uygulamaların sonuçlarını ölçmek ve değerlendirmek.
Bir çevik koçun sahip olması gereken yetkinlikler nelerdir?
Çevik bir koç, ekiplere ve organizasyonlara başarılı bir şekilde yardımcı olmak için geniş bir beceri ve yetkinlik setine ihtiyaç duyar. Bu yetkinlikler, çevik süreçler ve yöntemler hakkında derin bilgiye sahip olmanın temel gerekliliğinin yanı sıra içerik, süreç ve alan bilgisi olarak kategorize edilebilir. Koçların ayrıca, çevik uygulamaların büyüyen organizasyonlarda nasıl çalıştığına dair bilgi veya ilk elden deneyime sahip, ölçek modelleri hakkında bir anlayışa sahip olması gerekir. Genel olarak ihtiyaç duyulan yetkinlikler şöyle sıralanabilir:
İçerik bilgisi
- Öğretme: Bir koç, bir ekibin herhangi bir alanda bilgi eksikliği olup olmadığını anlamalıdır. Durum böyle olduğunda, yani eksiklik hissedildiğinde, koçun bu bilgi boşluğunu doldurması ve hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmak için gruba eksikleri öğretmesi gerekir. Öğretimin her zaman bir çıktı hedefi vardır ve çevik koçluğun hayati bir parçasıdır.
- Mentorluk: Mentorluk, kişisel ve/veya mesleki gelişim amacıyla koç ile birey arasındaki ilişkidir. Dinlemeyi ve tavsiye vermeyi içerir. Mentorluk aynı zamanda bilgi vermekle de ilgilidir, ancak çok daha incelikli bir şekilde yapılmalıdır. Mentorluk yapan koçların genellikle sabit bir amacı yoktur ve genellikle öğretmek yerine daha küçük gruplara ve bireylere odaklanırlar.
Süreç bilgisi
- Profesyonel koçluk: Çevik koçluk temelde ekibin deneyimine ve bilgisine güvenmeyi ve yanıtları kendi başlarına bulmaları için onlara rehberlik etmeyi gerektirir.
- Kolaylaştırma: Bu tamamen tarafsız olmakla ve ekibin düşüncelerini dinlemek ve değer vermekle, onlara alan sağlamakla ilgilidir. Koçun belirli bir sonucu beklemeden veya zorlamadan ekibi, üzerinde anlaşmaya varılan bir dizi amaç ve hedef dahilinde bir araya getirmesi gerekir.
- İletişim becerileri: İyi koçlar genellikle sözlerini dikkatli seçer, ancak etkileri çok büyüktür. Kısa ve etkili iletişim, ister yönetici katılımını sağlamak isterse ekipler arasında iş birliğini kolaylaştırmak olsun çevik sürecin ayrılmaz bir parçasıdır.
- Etki: Çevik koçlar her zaman dirençle karşılaşırlar, bu herhangi bir değişikliğe karşı gösterilen doğal bir tepkidir. İşlerini başarıyla tamamlamak için, çevik anlayışın gücünü göstermek için etkilerini ve uzmanlıklarını kullanarak bu direnci dağıtabilmeleri gerekir.
- Sabır: Koçun tüm süreçlerde ve değişim esnasında sabırla işini yapması gerekir.
- Empati: Sabırda olduğu gibi, empati, koçluk alan kişilerle gerçekten bağlantı kurmak ve zorlu bir süreç boyunca onlara rehberlik etmek için çok önemlidir.
- Adanmışlık: Çevik koçların başarılı sonuçlar elde edebilmesi, gerekli değişiklikleri gerçekleştirebilmesi için kararlı olması gerekir. Özverili ve sorumlu olmaları için ekiplere ilham verecek güce ve araçlara sahip olmaları gerekir.
Alan bilgisi
- Teknik ustalık: Bu bilgi yazılım geliştirme ile ilgilidir. Koçların bazen bir ekibe çevik yöntemler ve süreçler konusunda en iyi şekilde talimat vermek için mimari ve yazılım gibi teknik süreçlere aşina olmaları gerekir.
- İş uzmanlığı: Koçların ürün yeniliği, stratejik planlama ve operasyon ve süreç tasarımında güçlü bir temele sahip olması gerekir. Güçlü iş zekası, eldeki göreve en uygun çevik yaklaşımları belirlemenin ayrılmaz bir parçasıdır.
- Strateji ve vizyon: Bir vizyona sahip olmak ve onu takip etmesi kolay bir formata nasıl ayıracağını bilmek çok önemlidir. Koçların, bu anlamda iş önceliklerini belirlemesi ve sürecin gözetimini sürdürmesi gerekir.
- Dönüşüm ustalığı: Bu, bireyler, ekipler ve kuruluşlar için değişime öncülük etmeye ve uygulamaların ve süreçlerin nasıl gelişebileceğini göstermeye ilişkin bir yetkinliktir.
- Örgütsel davranış: Örgütsel davranış bilgisi, özellikle orta ila büyük ekipler ve şirketlerdeki süreçler için çok yardımcı olabilecek bir yetkinliktir.