NLP’nin Teorik Boyutu ve İşleyişi
NLP araştırmaları, çoğunlukla, pratikteki uygulamaların bir yansıması olarak ortaya çıkmış ve bu konuda gönüllü olan ya da çeşitli vesileler ile farklı araştırmaların içerisinde yer alan bireylerin sürece katılımı önemli bir fark yaratmıştır. Özellikle de NLP’nin, kendisine özgün teorik yaklaşımları, pratikteki uygulamalar ile bir vücut bulmuş ve uygulamalar, ilerleyen dönemlerde, teori-pratik ekseninde sağlanan dengeye dayalı olarak oluşturulmuştur.
Teorik olarak tele alındığında NLP, bireylerin birbirlerinden farklı hayatlar yaşamalarının ortaya çıkardığı farklılıkları temele yerleştirmek sureti ile birlikte bireyleri olumlu bir şekilde, iyi bireyler olarak değerlendirmektedir. Fakat bu durumun, bireylerin niyetine göre farklılık gösterdiğini kabul eden NLP, bireylerin, süreçleri nasıl değerlendirdiğini ve değerlendirmelerini nasıl pratiğe dönüştürdüğünü incelemektedir.
Özellikle de iletişim açısından, bireylerin benimsediği yöntemler, NLP konusunda araştırma yapan ve bireylere destek sağlayan araştırmacı ve yetkin kişilerin, onları daha doğru bir şekilde yönlendirmelerinin yolunu açmaktadır. Yine NLP’nin teorik bakış açısına göre tüm bireyler, başarılı, mutlu ve nitelikli olabilmek adına yeterli kapasite ve seviyeye sahiptirler. En önemlisi, bireylerin mevcut kapasitesi, aslında, onların doğruyu seçmesi konusunda yeterli noktadadır. Fakat yaşanan odaklanma sorunları ve odak kaymaları, NLP aracılığı ile giderilebilecektir.
Öte yandan, NLP’nin temel çalışma prensibi ele alındığında sürecin aşamalar dahilinde ilerlediği ve bunun da beş aşamalı olarak gerçekleştiği görülmektedir :
– Keşif: Birey, öncelikle, kendisini keşfetmesi konusunda yönlendirilmektedir. Bu tür bir yönlendirme, sadece bireyin kendisi için doğru ve iyi olanı bulması ve pratiğe aktarması için değil, aynı zamanda, çevresi için de doğru ve iyi olanı benimsemesi adına yapılmaktadır.
– Uyumluluk: Birey, yaşamının getirisi olan tüm şartlara, azami uyumluluk göstermesi konusunda yönlendirilmektedir. Söz konusu uyum, özellikle de zorlu şartların söz konusu olduğu ve mutlak mücadele gereken durum ve ortamlar için gereklidir.
– Hedefleme: Birey, kendini tanımasına paralel olarak kendisine hedefler belirlemesi konusunda yönlendirilmektedir. Hedefleme, gerçekçi hedefler dahilinde gerçekleştirildiğinde, bireyin daha konsantre bir şekilde hareket etmesine imkan sağlayacaktır.
– Yol Haritası: Birey, daha önceki süreçte belirlemiş olduğu hedeflere paralel olarak bir yol haritası belirlemesi konusunda yönlendirilmektedir. Bu yol haritası, bireyin, net bir şekilde, sürekli olarak aynı yol üzerinde ilerlemesi adına kritik bir değere sahiptir.
– Esneklik: Birey, ilerlediği yoldaki değişken şartlara göre esneklik göstermesi konusunda yönlendirilmektedir. Her ne kadar, belirlenen, net bir yol haritası bulunsa da değişen şartlara esnek bir şekilde karşılık verilmesi, sürecin geri kalanı belirleyici olmaktadır.
Bu beş aşamalı yol haritasında, NLP tekniğinin uygulayıcıları, bireylerin, her aşamadaki netlik ve uyumluluğunu kontrol etmekte ve gereken noktalarda sürece müdahele etmektedirler. Fakat süreç için önemli olan husus, mutlak olarak bireylerin bu süreçleri, kendi başlarına sürdürebilmelerinin önünün açılmasıdır.