Bazı şeylerin size neden doğal olarak ilgi çekici, keyifli geldiğini hiç merak ettiniz mi? Ya da size enerji veren, zamanı unutturan bazı şeylere neden çekiliyorsunuz?
Diğer taraftan da bazı şeyler sizin için yapması adeta bir işkence gibi geldiği, sonsuza dek uzuyormuş bitmiyormuş gibi geldiği ya da sizi sürekli ertelemeye iten bir motivasyonsuzluk durumu yaşadığınız oldu mu?
Aslında bunlar doğal, çünkü herkes için ilgi çekici olan, yeteneğinin, bilgisinin, becerisinin uygun düştüğü ya da düşmediği yönler vardır.
Örneğin ünlü “akış deneyimi” teorisinin geliştiricisi ve mutluluk araştırmacısı olan Macar-Amerikan psikolog Mihaly Csikszentmihalyi, akış deneyimini açıklarken buna güzel bir örnek vermiştir. Örneğin nasıl oynanacağını bilmeyen birisi için satranç ilk başlarda zevkli gelmeyebilir. Ancak bu konuda bilgi ve becerilerini geliştirdiği zaman onun için zevkli gelmeye başlar. Rakiplerini yenmeye başladığı zaman ise tam bir haz verici aktivite haline gelir.
Örneğin bir kişi ilk kez tenis oynadığında, topu ağın üzerinden atması için yeterli becerisi yoktur ve sadece temel seviyede bir akış içindedir. Ancak, pratik yaparak becerileri gelişir ve sadece topu ağın üzerinden atmak artık yeterli gelmemeye başlar. Diğer oyuncularla oynamaya başladığında, henüz yeterli becerisi olmadığı için performansı konusunda endişelenebilir. Ancak, becerileri artıkça ve daha zorlu hedeflere ulaşma gayesi ile hareket ettiğinde akış deneyimini daha iyi hisseder.
İnsanlar uzun süre aynı seviyede yapılan işten zevk almazlar. Bu nedenle, akış insanların becerilerini geliştirmeye ve yeni fırsatlar keşfetmeye teşvik eder. Özet olarak, bir insanın yapmakta olduğu işi yaparken hissettiği zorluk ve yeteneği arasında denge bulması gerekir. Zorluk eğer yeteneğine göre çok ise kaygı yaşar, yeteneğine göre kolay ise sıkılır. Ancak, denge sağlandığında, insan akış kanalında olur ve ilerler. Bu da bir bireyin sahip olduğu güçlü yanları ve geliştirmek istediği alanlarla alakalı bir durumdur.
Burada aslında kim olduğunuz önemli değildir. İstediğiniz yere ulaşmak için ihtiyacınız olan araçlara sahipsiniz. Her şey en güçlü yönlerinize, doğal olarak iyi olduğunuz şeylere bağlıdır. Bunların ne olduğunu bildiğiniz zaman, bu farkındalık, hedeflerinize ulaşmak için daha fazla meşgul olurken daha az stresli hissetmenize yardımcı olabilir.
Güçlü yönler nelerdir?
Birisi size “Güçlü yönleriniz neler?” diye sorsa ne derdiniz?
Güçlü yönler kavramı, psikolojinin en yeni alanı olan ve 1998’de tanıtılan Pozitif Psikoloji’den gelir. Mutluluk, esenlik, olumlu duygular ve yaşamdaki anlam üzerine odaklanır. Bilimsel bir yaklaşımla, insanların gelişmesini sağlayan faktörleri inceler
Pozitif Psikoloji, insanların anlamlı ve tatmin edici hayatlar sürdürebilecekleri, içlerinde en iyi olanı geliştirebilecekleri deneyimlerini geliştirebilecekleri inancından yola çıkar. İnsanları neyin başarılı kıldığını anlamak amacıyla, esenliğin temelleri, akış durumu, farkındalık, öğrenilmiş iyimserlik ve güçlü yanlar gibi çok çeşitli konuları kapsar.
Yeteneklerimiz ve güçlü yanlarımız bizi tanımlar, seçimlerimizi etkiler, belirli eylemlerde bulunmamız için bizi motive eder, neden bazı şeylerde diğerlerinden daha iyi olduğumuzu açıklar ve dünyayı nasıl gördüğümüzü şekillendirir.
Güçlü yönler, beceri, bilgi ve deneyimle üzerine inşa ettiğiniz doğal yeteneklerinizin sonucudur. Hayatınızın her yönü söz konusu olduğunda gerçekten iyi olduğunuz şeylerdir. Güçlü yönleriniz zaten içinizde olan doğal yeteneklerinizdir. Doğal yetenekleriniz kim olduğunuzu, dünyayı nasıl algıladığınızı ve en iyi nasıl çalıştığınızı tanımlar.
Örneğin yabancılarla kolayca iletişime geçebilmek ve konuşma başlatmak konusunda yetenekli olmak, ikna etme kabiliyetine sahip olmak, sayıları ve grafikleri hızlı bir şekilde anlamak, ayrıntılara dikkat etmek, fikirleri herhangi bir dinleyici kitlesine ilgi çekici şekilde açıklamak ve insanların motivasyonlarını ve duygularını anlamak bunlardan bazılarıdır. Tabi ki bu örnekler her insana göre değişecektir.
Güçlü yönlere dayalı bir yaklaşım, insanlarda neyin yanlış olduğuna değil neyin doğru olduğuna odaklanır. Her kişinin güçlü yanlarına odaklanır ve zayıf yönlerini gidermek için stratejiler yönetir; onları düzeltmek için değil.
Yetenekleriniz, potansiyelinizdir. Gerçek potansiyelinizi keşfettiğinizde, sevdiğiniz şeyle uyumlu bir hayat yaşamanız için size rehberlik eder. İdeal hayatınızı, hayalinizdeki kariyeri ve başarmak istediğiniz her şeyi düşünün. Güçlü yanlarınızı bilmek size yardımcı olabilir ve sizi gerçekten istediğiniz şeye yönlendirebilir. Gerçek süper güçlerinizi ortaya çıkarmanızı sağlar. Tek yapmanız gereken güçlü yönlerinizi öğrenmek ve anlamak, ardından hayatınızı sahip olduğunuz bu yönlerle uyumlu olarak yaşamaktır.
Neden güçlü yönlerimi geliştirmeliyim?
Hayat yolculuğu gerçekten kim olduğunuzu ve neyi sevdiğinizi öğrenmekle ilgilidir. İster bir ekibin lideri olun, ister girişimci olun veya bir şirkette uzman olarak çalışın ya da günlük yaşamda bazı hedeflerin sahibi olun, kendi güçlü yönlerinizi bilmek size ve çevrenizdekilere yardımcı olabilir. Sizi aydınlatan projeler üzerinde (kariyerinizin bir parçası olsun ya da olmasın) çalışmanıza izin verebilecek bir kişisel farkındalık aracı sağlar.
Güçlü yönleriniz, sizi güçlendiren, size enerji veren ve size zahmetsiz hissettiren beceriler ve deneyimlerdir. Güçlü yönlerinizi her gün kullandığınızda, kendinizi üretken, meşgul ve tatmin olmuş hissetme olasılığınız daha yüksektir. Güçlü yanlarınızı anlamayı, benimsemeyi ve kasıtlı olarak kullanmayı öğrenmek, tam potansiyelinizi ortaya çıkarmanıza yardımcı olabilir.
En büyük gelişme alanınız, en zayıf olduğunuz yerde değil, bunun yerine zaten en güçlü olduğunuz yerde yatar. Bunlar zaten kendi içinizde bulunan doğal yeteneklerdir. Bazı şeyler bize diğerlerinden daha kolay, daha zevkli ya da daha ilgi çekici gelir. Bunların ne olduğunu ve bunlara nelerin kaynaklık ettiğini anlayarak, bunları kendi avantajımıza nasıl kullanabileceğimizi anladığımızda sahip olduğumuz potansiyeli kullanma şansını elde ederiz.
Güçlü yönleri geliştirmenin en önemli faydalarından biri de kendinizi olduğunuz gibi kabul etmeyi öğrenmektir. Benzersizliğinizi, tuhaflıklarınızı ve her şeyi takdir etmekle ilgilidir.
Fark etmiş olabileceğiniz gibi, kendinizin en kötü eleştirmeni sizsiniz. Kendinizi sosyal medyada meslektaşlarınızla, arkadaşlarınızla ve hatta hiç tanımadığınız kimseler ile karşılaştırdığınızı fark edebilir ve yaptığınız şeyi, neye benzediğinizi veya ne söylediğinizi eleştirmeye başlayabilirsiniz. Endişelenmeyin, çünkü bu konuda yalnız değilsiniz, bunu zaman zaman hepimiz yapıyoruz. Ancak, kendinize güçlü yönlerinizin merceğinden baktığınızda, sonunda tüm zayıf yönlerinizi, tüm benzersiz özelliklerinizi ve yeterliliklerinizi takdir etmeyi ve bunlar avantajınıza kullanmayı öğrenmeniz mümkün hale gelir.
Güçlü yönlerinize odaklandığınızda kendinizi daha güvende hissedersiniz. Güçlü yönlerinizi hayatınızdaki her gün kullanırsanız, yüksek performans ve daha düşük stres düzeyi elde edebilirsiniz. Böylece zaman içerisinde kendinizle daha uyumlu hissettiğinizi görmeniz çok yüksek bir olasılıktır.
Güçlü yönleri geliştirmek için koçluk
Kişisel gelişim her zaman kolay değildir. Belki birkaç kişisel gelişim kitabı okudunuz ve hatta kişilik değerlendirmeleri yaptınız. Hepimiz iyi bir kişilik testini severiz. Çoğu zaman öğrendiklerimizi kullanmak ve kendimize daha fazla yatırım yapmak için en iyi niyetimiz vardır. Ancak çoğu zaman bir yerlerde takılıp kalırız, zaman içerisinde motivasyonumuzu kaybederiz ya da belki de harekete geçmek için hiç enerji bulamayabiliriz. Bu, tam olarak bir koçun güçlü yönlerinizi geliştirmek, hedeflerinize erişmek için sorumluluk hissetmenize ve değerlendirmenizden gerçekten en iyi şekilde yararlanmanıza yardımcı olabileceği yerdir. Koçunuz her zaman gelişiminizde yanınızda olacak ve güçlenme yolculuğunuzda size destek olacaktır.
Güçlü yönlere dayalı bir koç, bir bireyin veya ekibin, müşterinin avantaj sağlamasına ve geliştirmesine yardımcı olarak o kişinin veya ekibin büyümesini, gelişmesini ve performansını kolaylaştırmasına yardımcı olmak için güçlü yönler koçluk değerlendirmeleri ve güçlü yönlere dayalı koçluk teknikleri hakkında derin bir bilgi kullanan eğitimli, profesyonel bir kişidir. Durum için ideal bir şekilde ve yoğunlukta yeteneklerini kullanır ve güçlü yönleri geliştirmeye odaklanır.
Güçlü yönlerinize dayalı koçların güçlü yönlerinizi ölçmek ve onları daha da geliştirmenize yardımcı olmak için kullandıkları, iyi araştırılmış birçok araç mevcuttur. Size ve hedeflerinize göre uyarlanmış bir dizi değerlendirme kullanarak bir koç, sizi siz yapan kişisel karakteristik özelliklerinizi, yeteneklerinizi, ilgi alanlarınızı, değerlerinizi, normlarını tanıyacak, analiz edecek ve şu anda nerede olduğunuzu değerlendirmenize yardımcı olur.
Bir koç, güçlü yönlerinizle tam olarak bağlantı kurmanıza yardımcı olur. Güçlü yanlarınızın neler olduğunu, yönelmeniz gereken alanları ve hedefleri tespit ederek bunlarda nasıl iyileştirmeler yapmanız gerekebileceği konusunda farkındalık kazanarak harekete geçmenize yardımcı olur.
Güçlü yönlerinizi bildiğiniz zaman, kendinizi mevcut koşullarınız ne olursa olsun sizi ileriye taşıyabilecek güçlü bir bakış açısıyla görürsünüz. Koçluk bu bağlamda gerçekleştiğinde, güçlü yönlerinizin değerini katlanarak artırabilir.