İş liderliği, bireylerin profesyonel bir ortamda nasıl karar verdiğini, hedef koyduğunu ve yön verdiğini ifade eder. İş liderliği birçok farklı biçimde olabilir, ancak genellikle ekibin geri kalanına rehberlik eden ve ilham veren bir CEO veya daha üst düzey çalışanları içerir. İş liderliğinin amacı, belirli bir şirket ve çalışan ekibi için en iyi şekilde çalışan liderlik modelini bulmaktır.
Medeniyetler gibi işletmeler de zamanla yükselir ve düşer. Benzer şekilde, bazı iş liderleri onlarca yıl zirvede kalırken, diğerleri birkaç yıl içinde gözden kaybolur. Bununla birlikte, büyük iş liderleri için başarıya giden yol zahmetsiz veya tesadüfi değildir. İş liderlerinin öngörüsü, vizyonu, ısrarı ve tutkusu, yeni fırsatların ve daha büyük girişimlerin yolunu açar.
İş liderleri, her başarılı şirketin ve dünyanın her bölgesinde ön saflarda yer alır. Küçük şirketlerden ekonomik devlere ve her sektörde iz bırakan önemli şirketlerin başarısının büyük bir kısmı liderin yönetim şeklinden ileri gelir.
Etkili liderler, kayıtlı tarihin başlangıcından beri var olmuştur. Etkili liderler, kitleleri yeni fikirlere ve yeniliklere doğru ilham vermelerini sağlayan bir vizyonu paylaşırlar. Bu kişiler, keskin liderlik becerileri ve en iyi liderlik tarzları sergilerler. Etkili iş liderlerinin altında belirli nitelikler yatarken, liderlik tarzları ve kişilikleri farklılık gösterir.
Ancak, başkalarını cesaretlendirmek ve başkalarının inanabileceği net bir vizyona sahip olmak gibi harika bir iş lideri yapan çok sayıda özellik vardır. Uzun vadeli başarı ancak mükemmel liderlikle elde edilebilir.
Güçlü İş Liderleri
Bu yazıda, dünyanın en ünlü ve en büyük şirketlerinin arkasında yatan lider faktörüne odaklandık. İş dünyasında öne çıkan ve başarılı iş liderlerin ilham verici örneklerine yer verdik.
Bill Gates – Microsoft
Harvard’ı yarıda bırakmasıyla ünlü olan Bill Gates, şu anda dünyanın en büyük bilgisayar yazılım şirketi olan Microsoft’un kurucusu olarak bilinir. Dünyanın her yerinde kolayca en tanınan bilgisayar ve dizüstü bilgisayar markalarından biridir. Gates, teknolojinin gücüne olan inancıyla birlikte geleceği öngörebilen bir vizyonere sahipti. Kişisel bilgisayarların her evde ve işyerinde yaygınlaşmasını öngören bir vizyonu vardı ve bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek için çalıştı. Microsoft’un başarısının temelini yenilikçilik üzerine inşa etti. Yaratıcı fikirleri keşfetmek, teknoloji alanında öncü olmak ve sürekli olarak yeni ürünler ve çözümler sunmak için takımını teşvik etti. Microsoft‘un başlangıç dönemlerinde ve şirketin büyüme sürecinde zorluklarla karşılaşmasına rağmen, hedeflerine ulaşmak için motivasyonunu ve azmini korudu. Ekip çalışmasını teşvik etti, takım üyelerinin yeteneklerini geliştirmek için fırsatlar sağladı ve onları motive etmek için vizyonunu paylaştı. Ayrıca, çalışanların katılımını teşvik etti ve şirket kültüründe yenilikçiliği, yaratıcılığı ve takım çalışmasını destekledi.
Microsoft’u kurduğundan beri, Bill Gates sürekli olarak dünyanın en zengin insanları listesinin üst sıralarında yer aldı ve hatta bir süredir dünyadaki en zengin kişiydi. Bill Gates, herkesin şimdiye kadarki en beğenilen ABD iş liderleri listesinde ilk 10’da yer aldı. Bill Gates, sonraki yıllarında hayırsever çabaları sürdürmek için işinden uzaklaştı. Eşiyle birlikte üçüncü dünya ülkelerine sanitasyon ve temiz su sağlamak için yorulmadan çalıştıkları Bill & Melinda Gates Vakfı’nın kurucu ortağı oldular. 2008’de Microsoft’tan emekli olduğunda Gates, talepkâr ve bazen yıpratıcı bir patron olarak bir miras bıraktı. Yine de insanların muazzam yaratıcılığını ve yenilikçiliğini teşvik etti ve besledi ve başarıları takdir etmeye özen gösterdi.
Larry Page ve Sergey Brin – Google
Stanford Üniversitesi’nde doktora öğrencisiyken, her ikisi de toplum üzerinde muhtemelen listemizdeki diğer herkesten daha derin bir etkiye sahip olan bir şey üzerinde çalışıyorlardı. 1998’de, yakında tüm internet manzarasını değiştirecek olan oldukça ilkel bir arama motoru olan Google’ı piyasaya sürdüler. Arama motoru büyüdükçe daha güçlü ve doğru hale geldi. Çok geçmeden, insanlar arama motoru aracılığıyla hemen hemen her şeyi bulabileceklerini bildiklerinden, “Google’a sor” veya “Google’la bunu” gibi ifadeler oldukça yaygın ifadeler haline geldi. Bugün, Google’da 3,5 milyardan fazla arama var. Bu sayıyı bir perspektife oturtmak gerekirse, Google, internette yapılan tüm aramaların %92’sinden fazlasını oluşturuyor. 2006 yılında ünlü video sitesi YouTube’u 1 milyar 650 milyon dolara satın alarak Google önemli bir devrime imza attı. Bugün dünyanın en büyük video içeriğine sahip olan Youtube, en büyük platformlardan biri.
Hem Brin hem de Page, yarattıkları şeyin gerçek gücünü ve interneti ve toplumu nasıl tamamen araştıracağını anlamak için inanılmaz bir sezgiye sahipti. Page ve Brin, Google’ın sadece bir arama motoru olmaktan öteye geçeceğine inandılar. Şirketi daha geniş bir vizyonla yönlendirerek, kullanıcıların bilgiye kolay erişimini sağlayacak çeşitli ürünler ve hizmetler sunma hedefine odaklandılar. Bu vizyon, Google’ın büyümesini ve çeşitlenmesini sağladı.
Reed Hastings – Netflix
2020’de Netflix, 1998’de postayla siparişle film kiralama şirketi olarak şirketi kuran CEO Reed Hastings’in liderliğinde olağanüstü bir ilerleme kaydetti.
İnternetin yükselişiyle birlikte DVD’lerin yerini çevrimiçi yayınlara bıraktığında, iş modelini değiştirerek Netflix’i daha rekabetçi hale getirdi. DVD kiralama işinden çevrimiçi bir yayın platformuna geçişi öngördü ve bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek için çalıştı. Ayrıca, özgün içerik üretimi ve dünya genelinde yaygınlaşma gibi uzun vadeli hedeflere odaklandı. Netflix’in kullanıcı davranışlarını analiz ederek, izleme alışkanlıklarını ve tercihlerini anlamak için büyük miktarda veri topladı. Bu verilere dayanarak içerik seçiminde, kişiselleştirilmiş önerilerde ve kullanıcı deneyiminin iyileştirilmesinde stratejik kararlar aldı.
2013’te firma gelirini üçe katladı ve aynı yılın Eylül ayında 40,4 milyon aboneye ulaştı. Bu yükseliş, en azından kısmen Hastings’in en başarılı yeniliklerinden birine bağlı olabilir: 2013’te orijinal TV programları Orange is the New Black ve House of Cards’ı başlattı. Netflix’te, büyük beğeni topladı. Bazı sektör uzmanları, en sevdikleri programları Netflix’te bulabildikleri için insanların kablolu televizyona sırtlarını döndüklerini belirtti.
Özellikle pandemiyle beraber doğru stratejik adımlar atan Netflix, Hastings önderliğinde evlerinde kapalı kalan insanların en büyük eğlencelerinden biri haline geldi. Bugün Netflix dünyanın en büyük şirketlerinden biri.
Jørgen Vig Knudstorp – LEGO
Pek çok çocuk LEGO’larla oynamayı sever ve pek çok yetişkin, kendi çocukluklarında çok renkli tuğlalarla bina yapmakla ilgili mutlu anılara sahiptir. Yine de, çok da uzun olmayan bir zaman önce, 2004’te, LEGO’nun geleceği kasvetli görünüyordu çünkü şirket sürekli olarak pazar kaybediyordu ve iletişim kopmuş görünüyordu. Çünkü video oyunlarının artan popülaritesi ve çocuklar için daha gelişmiş eğlence anlayışının ortaya çıkmış olmasıyla beraber Lego Grubu ve oyuncakları kendisini potansiyel bir krizin içinde buldu. Ekim 2004’te Jørgen Vig Knudstorp, LEGO’nun CEO’su oldu ve firmayı tamamen yeniden düzenleyerek kültürünü değiştirdi.
Knudstorp, LEGO’nun zorlu bir dönemden geçtiği zamanlarda stratejik bir vizyon geliştirdi ve bu vizyonu şirketin başarısı için hayata geçirdi. Şirketi plastik oyuncaklardan bir oyun ve eğitim markası haline dönüştürmek için kapsamlı bir strateji oluşturdu. Yeni ürünler ve oyun deneyimleri geliştirerek şirketin rekabetçiliğini artırdı ve çocuklara yönelik dijitalleşmeyi benimsedi.
Şirket Karayip Korsanları, Oyuncak Hikayesi ve Yıldız Savaşları da dahil olmak üzere bir dizi lisanslı kiti piyasaya sürdü. 2014’te vizyona girn LEGO filmiyle, başrollerinde Morgan Freeman, Liam Neeson ve Will Ferrell gibi Hollywood kraliyetlerinin yer aldığı LEGO’nun yıldızı hiç bu kadar parlak olmamıştı. LEGO’nun satışları artık her yıl %24 artıyor ve kârı her yıl yüzde 40 artıyor.
Elon Musk – Tesla Motors ve SpaceX
Elon Musk, 1971’de Güney Afrika’nın Pretoria kentinde doğdu. 20’li yaşlarının başında Amerika Birleşik Devletleri’ne geldi ve Pennsylvania Üniversitesi’nde Ekonomi ve Fizik okudu. 1997’de mezun olduktan kısa bir süre sonra, daha sonra PayPal adını alacak olan X.com’u kurdu. 2001 yılında eBay, PayPal’ı satın aldı. Musk, o zamanlar 1,5 milyarı aşan hisse senetleriyle şirketin en büyük hissedarıydı. Ve bugün PayPal, gezegendeki en büyük çevrimiçi ödeme platformlarından biridir. Musk, aynı yıl PayPal’ı sattı ve Mars’a gitmek ve uzay yolculuğunu daha uygun fiyatlı hale getirmek misyonuyla SpaceX’i kurdu. 2003 yılında Musk, elektrikli araçların ilk seri üreticisi olmaya odaklanan Tesla Motors’u kurdu.
Bugün Elon Musk, uzay araştırma şirketi SpaceX’in CEO’su ve CTO’sudur ve aynı zamanda elektrikli otomobil şirketi Tesla Motors’un CEO’su ve Baş Ürün Mimarıdır. Bu nedenle fütüristik teknolojiye özel bir ilgisi olduğu açıktır. Ulaşım, enerji ve teknoloji üzerine yeni fikirleri olan Elon Musk, hiçbir fikri “imkânsız” olarak görmedi. Statükoya karşı bu isyan dürtüsü, Elon Musk’ı vizyoner liderliğin bu kadar iyi bir örneği yapan şeydir. Bazıları için fikirleri tuhaf ve ulaşılmaz görünür, ancak bu onu bilgi ve yenilik peşinde koşmaktan asla alıkoymadı. 2013 yılında SpaceX, jeosenkronize yörüngeye bir uydu gönderen ilk özel şirket olarak manşetlere çıktı. Bu arada, Tesla’nın elektrikli Model S arabası aynı yıl büyük beğeni topladı ve çok sayıda “yılın otomobili” ödülü kazandı. Ağustos 2013’te Musk, yolcu kapsüllerinin fanlar ve mıknatıslar kullanılarak tüplerden patlatılarak maksimum 760 mph hıza ulaşılacağı Hyperloop taşıma konseptini açıkladı. Çevreci kimlik bilgilerine sadık kalan Musk, sistemin güneş enerjisiyle çalışması gerektiğine inanıyor. Elon Musk ayrıca ekiplerine liderlik etmesi için mümkün olan en yaratıcı, zeki ve ilham verici insanları seçiyor. Etrafındaki en iyi yetenekleri seçerek ekiplerine muazzam miktarda güven veriyor.
Jeff Bezos – Amazon
Amazon’un CEO’su Jeff Bezos, iddialı liderlik tarzı ile Amazon’u dünyanın en büyük e-ticaret şirketi yapmasında çok büyük bir rol oynamıştır. Amazon’un 1995’te başladığı mütevazi çevrimiçi kitapçıdan şimdi olduğu gibi internet alışverişi için mutlaka ziyaret edilmesi gereken bir web sitesine yükselişine, kurucusu ve CEO’su Jeff Bezos’un yenilikçi liderliğinin büyük katkısı olmuştur.
Bezos, Amazon’u kurarken geleceği öngörebilen bir vizyoner olarak hareket etti. İnternetin potansiyelini erken fark etti ve bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek için çalıştı. E-ticaretin ve bulut bilişimin geleceği hakkında öngörülerde bulunarak Amazon’u bu alanlarda öncü bir şirket haline getirdi. Şirketin kuruluşundan itibaren sürekli olarak yeni ürünler, hizmetler ve iş modelleri geliştirdi. Müşterilere daha iyi bir deneyim sunmak için sürekli olarak yenilikler yapma konusunda kararlılık gösterdi. Bezos, müşterilerin ihtiyaçlarına odaklanmayı ve onların deneyimlerini sürekli olarak geliştirmeyi önemsedi. Amazon’u müşteri hizmetleri konusunda örnek bir şirket haline getirdi ve müşteri memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak için çaba gösterdi.
Bezos’un mümkün olan en iyi müşteri deneyimini sağlamaya odaklanma konusundaki bitmek bilmez arzusu, şirketin büyümeye ve çeşitlenmeye devam etmesi anlamına geliyordu. 2007’de Seattle’da Amazon Fresh market teslimat hizmetini başlattıktan sonra, 2012’de 61 milyar dolar gelir getiren şirket, 2013’te Los Angeles ve San Francisco bölgelerinde teslimatları başlatmak için bir genişleme başlatmıştır. Aynı yılın Ağustos ayında Bezos, The Washington Post’u da 250 milyon dolara satın almıştır. Jeff Bezos, Amazon’un kuruluşundan 25 yıl sonra dünyanın en zenginleri listesine girdi. 2017-2021 yılları arasında 4 yıl boyunca dünyanın en zengini oldu. 2021 yılında dünyanın en zengin insanı oldu; bugün Forbes’a göre, şirketin net değeri 189 milyar dolardan fazladır. Bezos, 2021 itibariyle Amazon CEO’luğundan istifa ederek icra başkanı pozisyonuna geçmiştir.
Steve Jobs – Apple
Vizyonuyla tanınan bir lider olan Steve Jobs, teknolojide öncü bir liderdir. Hem ilham verici hem de yenilikçi olan Steve Jobs, dijital dünyada devrim yaratmak için azimli bir tutkuyla çalıştı. Steve Jobs, tüm nesil insanlara arzu edecekleri bir teknolojiyi verdi.
Jobs, geleceği öngörebilen ve büyük bir vizyona sahip olan bir liderdi. Apple’ı sadece bir teknoloji şirketi olarak değil, kullanıcı deneyimine odaklanan yenilikçi bir şirket olarak konumlandırdı. Ürünlerinin tasarımına ve kullanılabilirliğine büyük önem vererek, teknoloji dünyasında birçok devrim yarattı. Apple’daki görev süresi boyunca üç sektörde devrim yarattı: cep telefonları, kişisel bilgisayarlar ve müzik. Ancak, daha da derinden, okuma, çalma, müzik dinleme, çalışma ve yaşama şeklimizi değiştirdi. Apple’ın akıllı cihazları oyunu değiştirdi ve bugün yaşadığımız mobil patlama için zemin hazırladı.
Steve Jobs, daha önce imkânsız olduğu düşünülen olasılıkları ve teknolojileri hayal etti ve bunları gerçeğe dönüştürdü. Sadece büyük fikirleri yoktu, aynı zamanda ekibine muazzam bir güven duyuyordu. Her zaman bir sonraki yeni şeyi denemeye cesaret ederek kendi yeniliklerini teşvik etti. Daha büyük bir şeye olan bu inanç, Jobs’un tarihin sayfalarına kazınmasına yardımcı oldu. Bugün Apple, elektronik ve teknoloji endüstrisinde önde gelen bir faktör olmaya devam ediyor.
Tim Cook – Apple
Cook, iş dünyasında operasyonel mükemmeliyet konusunda büyük bir üne sahiptir. Apple’ın yeni CEO’su olarak Steve Jobs’u takip etmek kesinlikle kolay bir iş değil, ancak Tim Cook bunu fevkalade iyi yapmayı başardı. Cook, Jobs’ın stratejisiyle devam etmek yerine kendi başına bir lider haline geldi ve kendi değişikliklerini yaptı. Apple’ın CEO’su olduğundan beri, tüm şirket genelinde yeni bir envanter yönetimi tekniği uyguladı ve Beats Audio’yu satın alarak, iPhone serisini daha da geliştirerek ve Apple Watch’ın piyasaya sürülmesiyle başka bir pazarı alt üst ederek Apple’ın büyümesini sürdürmek için gerçek bir hırs gösterdi. Apple’ın tedarik zinciri ve üretim süreçlerini etkin bir şekilde yöneterek şirketin maliyetlerini düşürdü ve üretim süreçlerindeki verimliliği artırdı. Böylece, Apple’ın büyümesini ve küresel pazarlarda rekabet avantajını sürdürmesini sağladı.
Güçlü iş liderleri, her başarılı şirketin hayati bir parçasıdır. Güçlü, yetenekli liderliğe sahip bir ekibin üretken olma olasılığı, olmayan bir ekipten daha fazladır.
Bir iş liderinin ana görevlerinden biri, ekibini bir projeye inandırmak, onları motive etmek ve kurumsal hedeflere ulaşma yolunda her bir üyeden en iyi şekilde yararlanmaktır. Sorun şu ki sihirli bir formül yok ve bu nedenle çok çeşitli liderlik tarzları var. Sorulacak doğru soru, neden her organizasyonun iş liderlerine ihtiyaç duyduğu değil, her özel durumda nasıl bir liderliğe ihtiyaç duyulduğudur. Bir şirket söz konusu olduğunda, bu, bir dizi farklı faktöre bağlı olacaktır: pazardaki konumu, dahili organizasyonu, iş modeli, kurumsal hedefleri ve faaliyet gösterdiği çevredeki eğilimler. Her ne olursa olsun, seçilen liderlik tarzı bir organizasyonun başarısının veya başarısızlığının anahtarı olacaktır.
Büyük iş liderleri hayatın her kesiminden gelir. Liderliğe giden önceden belirlenmiş bir yolu nadiren takip ederler. Aralarından birkaçı “doğuştan lider” olsa da, çoğu durumda büyük iş liderleri lise yıllıklarında “Başarılı Olma Olasılığı En Yüksek Kişi” olarak seçilmemiştir. Neredeyse tüm başarılı iş liderleri engelleri ve başarısızlıkları uzun bir yoldan aşarlar. Birçoğu için liderlik tarzlarını tanımlayan ve onları yönlendiren şey budur.
İş dünyasında güçlü iş liderlerine her zaman ihtiyaç vardır. İş unvanınız ne olursa olsun, doğru becerilere sahipseniz bir iş lideri olabilirsiniz. Bir lider olarak yetkinliğinizi ve liderlik rollerine olan yakınlığınızı gösterebilirseniz, muhtemelen size bu becerileri bir takıma veya projeye liderlik etmek için kullanma fırsatları verilecektir. İş liderliği ve iyi bir lider olmak için gerekenler konusundaki anlayışınızı geliştirmek, herhangi bir işyerinde daha değerli bir varlık olmanıza yardımcı olabilir.